Usenet portal FTD maakt inbreuk vanwege sleutelrol

Vandaag bepaalde de voorzieningenrechter in Den Haag opnieuw dat FTD de film Komt Een Vrouw Bij De Dokter illegaal openbaar maakt. FTD biedt een dienst waardoor gebruikers eenvoudig bestanden op Usenet kunnen vinden en downloaden. De feitelijke bemoeienis van FTD maakt dat zij een sleutelrol vervult in de openbaarmaking.
FTD gebruikers plaatsen spots met gegevens over interessante bestanden op de dienst, onder meer de naam waaronder het bestand op Usenet is te vinden. Deze spots worden gecategoriseerd en kunnen doorzocht worden, zij worden op kwaliteit gecontroleerd en worden indien nodig verwijderd. Als de gewenste spot op FTD is gevonden dan kan het bestand met een paar muisklikken worden gedownload. FTD heeft meer dan een half miljoen gebruikers.
Eerder haalde de filmproducent een ex-parte verbod tegen de beschikbaarstelling van de film door FTD die vervolgens opheffing van dat verbod eiste. FTD vaoerde daarbij aan dat er geen sprake kon zijn van openbaarmaking omdat zij niet direct betrokken is bij het up- en downloaden. Volgens FTD heeft zij niets te maken met wat haar gebruikers doen. De rechter oordeelt echter dat FTD actieve inhoudelijke bemoeienis heeft met de spots en heeft laten zien dat zij met een aanzienlijke mate van precisie aan het verbod kan voldoen. FTD is de maker, eigenaar en beheerder van de sleutel waarmee de individuele gebruiker toegang krijgt tot auteursrechtelijk beschermd materiaal, aldus de rechter.
De rechter overweegt dat de gang van zaken bij FTD niet wezenlijk anders is dan de werkwijze van legale sites die na betaling content ter beschikking stellen. Voor dat soort sites geldt immers dat zij na betaling een sleutel (code) verstrekken waarmee toegang wordt verkregen tot veelal elders dan op de betaalserver gehoste content. De werkwijze kwalificeert als een directe openbaarmaking maar bij FTD ontbreekt echter de toestemming van de auteursrechthebbende.
De voorzieningenrechter geeft aan dat hij geen aansluiting zoekt bij de uitspraak in BREIN/Mininova waarin de rechter het van belang achtte dat Mininova niet direct betrokken was bij het up- en downloaden van de auteursrechtelijk beschermde werken en dus niet op enig moment over die werken heeft beschikt.  In plaats daarvan zoekt de rechter aansluiting bij een recente beslissing van de Engelse rechter tegen het vergelijkbare Newzbin waarin tot ongeautoriseerde openbaarmaking geconcludeerd wordt ondanks het feit dat de bestanden zelf op Usenet staan en niet op de dienst van Newzbin.
Overigens besloot de rechter in de BREIN/Mininova uitspraak wel dat Mininovas handelswijze onrechtmatig was en dat Mininova preventief toezicht moest houden om torrentlinks naar illegale content te voorkomen. Mininova heeft hoger beroep aangetekend tegen die uitspraak en BREIN zal daarin als tegeneis indienen dat het Hof bepaalt dat op Mininova van ongeautoriseerde openbaarmaking sprake was.
Het gaat hier om het samenspel van FTD met haar gebruikers waarbij willens en wetens toegang tot ongeautoriseerde bestanden wordt georganiseerd, zegt BREIN directeur Tim Kuik. FTD speelt een sleutelrol in de verspreiding en dat maakt dat er sprake is van openbaarmaking en niet enkel van onrechtmatig gebruik van illegaal aanbod. Tussen BREIN en FTD loopt ook een bodemprocedure die in Oktober op zitting komt. Het gaat daarbij om de algehele activiteit van FTD die structureel toegang tot ongeautoriseerde bestanden verschaft, naast films en televisieseries gaat het daarbij ook om games, digitale boeken en muziek. Het is duidelijk dat hier meer aan de hand is dan enkel het praten over bestanden zoals FTD het doet voorkomen, aldus Kuik.
In BREIN rechtszaken tegen centrale diensten, zoals The Pirate Bay, Mininova en Zoekmp3, is altijd door de rechter geoordeeld dat zo een dienst onrechtmatig was omdat die structureel inbreuk bevordert of omdat die structureel gebruik maakt van de beschikbaarheid van ongeautoriseerde content bestanden, ook al staan die bestanden elders op het internet. In het kort geding tegen FTD ging het over een specifieke film en is nu bepaald dat de werkwijze en betrokkenheid van FTD zelfstandige openbaarmaking oplevert. Dat is van belang voor de bodemzaak tussen BREIN en FTD, zegt Kuik. Het geldt namelijk ook voor het overige grootschalige aanbod op FTD van evident illegale content zoals films, televisie series, games, muziek en digitale boeken. Maar of het nu directe inbreuk of onrechtmatig is, FTD behoort zich ervan te vergewissen of content wel legaal wordt aangeboden alvorens zij het via haar dienst toegankelijk maakt.