Usenet gebruikers klagen over afname in illegaal aanbod, acties BREIN houden aan

Het illegale aanbod van en voor Nederlanders (Nederlandse en ondertitelde films, series, muziek, boeken, tijdschriften, foto’s en games) heeft een flink aantal stevige tikken gekregen door aanhoudende acties van BREIN. Op fora klagen gebruikers over het gebrek aan nieuw aanbod.

Informatie uit deze acties leidt telkens tot identificatie en actie tegen andere beheerders en uploaders uit illegale usenet communities. Dat resulteerde de afgelopen anderhalf jaar in de aanpak van veertien beheerders, achttien grote uploaders en zeven ‘NZB-communities’ die gebruikers naar illegale content op het Usenet verwijzen. Daarnaast zijn negen van zulke communities oftewel indexering-sites eigener beweging gestopt en gooien veel uploaders de handdoek in de ring omdat het hen te heet onder de voeten wordt.

“Het neerhalen van dit illegale aanbod was natuurlijk het hoofddoel maar wij wilden ook de betrokkenen identificeren om van hen onthoudingsverklaringen met boetebeding te krijgen, alsmede een compensatie voor de door ons gemaakt kosten”, zegt BREIN directeur Tim Kuik.

68.000 euro aan schikkingen, waarvan 50.000 onvoorwaardelijk

Recent schikte BREIN met nog eens twee eigenaren/uploaders van nzb-communities die inmiddels ter ziele zijn voor respectievelijke 7.500 en 6.000 euro onvoorwaardelijk. In totaal zijn dit jaar elf schikkingen getroffen met door BREIN geïdentificeerde sleutelfiguren uit verscheidene usenet communities voor in totaal 68.000 euro waarvan bijna 50.000 euro onvoorwaardelijk en waarvan inmiddels bijna 38.000 euro is voldaan. De onthoudingsverklaringen voor eventueel toekomstige inbreuken kennen meestal een boete van 500 euro per dag(deel) of per inbreuk (naar keuze van BREIN) tot een maximum van 50.000 euro. Dat is in lijn met ex parte rechterlijke bevelen die BREIN m.b.t. dit soort inbreukmakers geregeld toegewezen krijgt. Ook een man uit België die zich op fora als onaantastbaar voor BREIN afficheerde, werd door de deurwaarder bezocht en zijn community is offline.

Hoe zit het ook alweer met dat usenet?

NZB-communities of indexeringssites plaatsen zogenaamde ‘spots’ of nzb-bestanden die naar bestanden op het commerciële usenet verwijzen en het downloaden daarvan vereenvoudigen. Gewoonlijk zijn die bestanden op het usenet gezet door dezelfde groep anonieme personen die deze verwijzingen plaatsen en de communities beheren. Het woord ‘spots’ is afgeleid van ‘posts’ in een poging van FTD, dat als eerste community door BREIN werd aangepakt, te verbloemen dat zij iets met de uploads te maken zou hebben. Inmiddels is in de rechtspraak vastgesteld dat ook dit soort faciliteren een zelfstandige inbreuk oplevert.

Commerciële usenet providers verkopen abonnementen voor toegang tot hun servers waarop zij die bestanden beschikbaar houden. Zij hebben belang bij uploaders van illegale bestanden van populaire entertainment content en nzb-communities die deze bestanden makkelijker vindbaar en downloadbaar maken. Die worden dan ook wel gesponsord d.m.v. gratis accounts. Tegelijkertijd willen deze commerciële usenet providers zich voordoen als neutrale platforms en hun verantwoordelijkheid minimaliseren om illegaal aanbod te voorkomen.

BREIN heeft een procedure aanhangig voor de Hoge Raad (HR) met betrekking tot de zorgplichten van een commerciële usenet-provider. Dergelijke providers moeten in principe doeltreffende maatregelen tegen inbreuk treffen om eigen aansprakelijkheid te vermijden. BREIN is op basis van o.m. het YouTube & Cyando arrest van de hoogste Europese rechter (HvJEU) van mening dat de provider in kwestie aansprakelijk is voor inbreuk nu die geen effectieve maatregelen nam om inbreuk tegen te gaan. In deze zaak staat op 9 december arrest gepland.

Uiteraard zal de verplichting voor commerciële usenet-providers tot het nemen van effectieve maatregelen om inbreuk tegen te gaan hun exploitatie ondermijnen, het gaat abonnees immers om de toegang tot de ongeautoriseerde populaire content. De provider tegen wie BREIN deze actie voert, heeft haar exploitatie al jaren geleden stil gezet nadat zij in eerste aanleg aansprakelijk werd gehouden voor inbreuk en een effectieve NTD moest instellen. Die moest op zijn minst de pas kunnen houden met de illegale uploads. Naast NTD zijn meer maatregelen mogelijk maar die zijn door uitbaters verlaten in de ontwikkeling van het usenet tot distributiemodel voor ongeautoriseerde content.

YouTube & Cyando arrest

Het YouTube & Cyando arrest borduurt voort op de eerder door het HvJEU ingeslagen weg met de Svensson, BestWater, GS Media, Filmspeler en Pirate Bay arresten (waarvan de laatste twee m.b.t. zaken van BREIN). Die weg is een soort van voorwaardelijke aansprakelijkheid van platforms voor openbaarmaking via massaal door derden geplaatste bestanden of links. Het arrest oordeelt kort gezegd dat een tussenpersoon zelf inbreuk maakt indien zij niet de ‘geloofwaardige en doeltreffende maatregelen’ tegen inbreuk neemt die van een ‘normaal behoedzame marktdeelnemer’ verwacht mogen worden. Het arrest is van belang voor allerlei platforms met door gebruikers geüploade bestanden of links.

Cyando is de eigenaar van Uploaded, een zgn. ‘cyberlocker’, dat is een filehoster die niet doorzoekbaar is en niet voor opslag (hosten) maar voor sneller downloaden betaald wordt. Zulke cyberlockers hebben daarom belang bij uploads van populaire bestanden en betalen daar soms ook beloningen voor uit.

Overigens kopiëren commerciële usenet providers de door gebruikers geüploade bestanden naar hun eigen servers en houden ze daar beschikbaar voor betalende abonnees. De uploaders zelf verliezen daarmee de controle over de door hen geüploade bestanden.