Ondubbelzinnig downloadverbod gewenst!

Ik volg de discussie over het downloadverbod natuurlijk en het valt me op dat er wel erg veel misverstanden over bestaan. Het woord downloadverbod klopt eigenlijk al niet. Waar gaat het om? Andermans creatieve werk aanbieden zonder diens toestemmming is illegaal. De vraag is of je zulk illegaal aanbod mag downloaden. Het antwoord ligt voor de hand zou je denken want als je diefstal verbiedt, moet je natuurlijk ook heling verbieden anders creëer je een markt voor gestolen goederen. Helaas heeft de Nederlandse wetgever van het antwoord een zooitje gemaakt. Ik zal de situatie zo simpel mogelijk uitleggen. Illegaal aanbod van software en games mag niet gedownload worden. Illegaal aanbod van muziek, films (ook TV-series) en e-books mag voor eigen gebruik gedownload worden als je daar geen direct of indirect commercieel oogmerk mee hebt. Dus als je die content downloadt in plaats van te kopen dan mag dat niet oftewel aankoopvervangend downloaden van muziek, films en e-books is verboden. Zolang je dus maar zegt dat je het anders toch niet gekocht had of alsnog koopt als je het mooi vindt, dan is het niet of nauwelijks te bewijzen dat je aankoopvervangend downloadt.
BREIN pleit ervoor om ook het zonder toestemming downloaden van films,
muziek en e-books net zo ondubbelzinnig te verbieden als dat nu al voor
software en games geldt. Het bestaande verbod voor software en games
moet dus uitgebreid worden naar films, muziek en e-books. Dat is een
duidelijke boodschap: niet downloaden van illegaal aanbod. De vraag
spitst zich vervolgens toe op hoe je zo een verbod gaat
handhaven.

BREIN zelf richt zich op websites die gebruik maken van illegaal aanbod
en niet op de downloaders van zulk aanbod. Het principe daarbij is
simpel: (a) websites die per ongeluk incidenteel gebruik maken van
illegaal aanbod, moeten dat op melding verwijderen en (b) websites die
structureel van illegaal aanbod gebruik maken moeten of stoppen of zelf
toezicht gaan houden. Overigens moeten websites die opzettelijk van
illegaal aanbod gebruik maken ook strafrechtelijk aansprakelijk gesteld
kunnen worden voor het plegen van inbreuk of medeplichtigheid daaraan.
Hoewel BREIN dus niet achter illegaal downloadende gebruikers aangaat,
zien wij wel dat een verbod op illegaal downloaden ook voor de
bestrijding van illegaal aanbod misverstanden uit de weg ruimt. Zo horen
wij steeds vaker de overigens onterechte stelling dat je website zou
zijn toegestaan zolang die zich maar op downloaden richt. Met andere
woorden: zolang ik zelf maar niet de dief ben mag ik een markt voor
gestolen goederen organiseren. Dat klopt natuurlijk niet en een verbod
op illegaal downloaden helpt om dat misverstand uit de weg te
ruimen.

De discussie richt zich op de handhaving van een downloadverbod tegen de
illegale downloaders, dat wil zeggen internetgebruikers thuis die
illegaal aangeboden content downloaden. BREIN is niet op zoek naar een
rol in die handhaving. Wij stellen dat het van belang is dat die
handhaving proportioneel is en rekening houdt met het recht op privacy
en de vrijheid van informatie. Afspraken daarover zouden het best onder
toezicht van de overheid gemaakt kunnen worden. Ik wijs er daarbij op
dat het mogelijk is een stapsgewijs systeem te ontwikkelen van algemene
voorlichting, specifieke waarschuwingen bij inbreuk, anonieme dialoog en
uiteindelijk een proportionele sanctiedreiging voor volharding. Ik denk
dat het mogelijk is om algemene voorlichting te geven over regelgeving
op het Internet, ook met betrekking tot een verbod op downloaden van
evident illegaal aanbod. Onderzoek toont aan de meeste gebruikers heel
goed weten wanneer zij met illegaal aangeboden content bezig zijn. Het
probleem is dat het ze niets kan schelen omdat er toch geen verbod, geen
pakkans en geen strafkans is. Jongeren die met Internet opgegroeid
zijn, geven aan dat zij niet van legaal aanbod gebruik zullen maken als
zij daarvoor moeten betalen. Illegaal downloaden, het gebruik van
illegaal aanbod, kan automatisch herkend worden en gekoppeld worden aan
het versturen van een specifieke waarschuwing. Het is een misvatting dat
daarvoor alle verkeer inhoudelijk bekeken zou moeten worden, het is
eerder vergelijkbaar met een flitscamera die alleen op rode autos
aanslaat. Dat gaat dan bovendien zonder dat de identiteit van de
inbreukmaker aan de benadeelde bekend wordt. Wel kan er desgewenst door
de gewaarschuwde gebruiker een dialoog gestart worden over hoe inbreuk
voorkomen kan worden. Uiteindelijk zal er een sanctiedreiging moeten
zijn voor gebruikers die desondanks doorgaan met illegaal downloaden.
Dat zou bijvoorbeeld een tijdelijke beperking van dienstverlening kunnen
zijn. Die maatregel is gericht op de specifieke verbinding. Het up- en
downloaden via die verbinding wordt dan belemmerd.

Natuurlijk is het van belang dat de internetgebruiker legale
alternatieven krijgt voorgeschoteld. Die zijn er al en het moeten er
meer worden. Het is ook belangrijk om te vermelden dat er inmiddels ook
al een heel stel failliet zijn. Ik herhaal nog maar eens dat jongeren
aangeven dat zij niet van plan zijn om voor legaal aanbod te gaan
betalen zolang zij het illegaal gratis kunnen krijgen. Zonder handhaving
gaan legale alternatieven het niet redden. BREIN sluit natuurlijk vele
illegale websites af die als zakenmodel illegaal up- en/of downloaden
faciliteren. Die zijn vrijwel allemaal anoniem en gaan vaak vanuit het
buitenland verder. Daar zou blokkering van toegang gedeeltelijk uitkomst
kunnen brengen. Ook zijn er sites die zich proberen te verschuilen
achter het argument dat zij niet illegaal zijn omdat downloaden niet
illegaal is. Daar zou een algemeen verbod tegen downloaden uit illegale
bron duidelijkheid kunnen brengen. Maar het is ook van belang dat de
gebruiker zelf gedwongen wordt zijn verantwoordelijkheid te nemen door
een sanctie te zetten op het opzettelijk volharden in downloaden uit
evident illegale bron. Het lijkt me niet dat daarmee gewacht moet worden
tot er nog meer legale initiatieven uitgerold worden, als de gebruiker
allang duidelijk heeft gemaakt dat hij die niet gaat gebruiken zolang
hij daar ongestraft mee weg kan komen.