De 10 meest gestelde vragen

Ja dat kan zo zijn als je geregeld gebruik maakt van illegaal aanbod op Bittorrentsites of met Popcorn Time of een variant daarvan. Als je daarmee downloadt of streamt dan ben je tegelijkertijd ook naar andere gebruikers aan het uploaden. Je komt dan met zijn allen in een ‘zwerm’ waarin iedereen naar elkaar aan het up- en downloaden is.

Dat mag niet zonder toestemming van de rechthebbenden – de makers en producenten – die hun geld verdienen met de verkoop van hun werk.

Het aanbod op deze sites en Popcorn Time is voor een groot deel illegaal. Dat wil zeggen dat het zonder toestemming van de rechthebbenden gebeurt. Dat geldt zeker voor alle content die je anders gewoon tegen betaling zou krijgen. Dan is het natuurlijk vreemd als het ook gratis te krijgen is.

Auteursrecht gaat over openbaar maken en verveelvoudigen. Dus over verspreiden (zoals bijvoorbeeld uploaden) en kopiëren (zoals bijvoorbeeld downloaden). Je mag niet een auteursrechtelijk beschermd werk uploaden of een link plaatsen naar een zonder toestemming aangeboden werk. Je mag illegaal aanbod ook niet downloaden of streamen.

Een origineel exemplaar dat je gekocht of gekregen hebt mag je uitlenen, weggeven of verkopen. Je mag, behalve van games en software, een kopie maken voor je eigen gebruik. Die kopie mag je dus niet uitlenen, weggeven of verkopen. Niet offline en ook niet online. Want dat is geen eigen gebruik.

Gebruik maken van ongeautoriseerd aanbod is niet toegestaan. Dus illegaal aanbod downloaden of streamen is ook verboden. Auteursrecht gaat over openbaar maken en verveelvoudigen, zoals uploaden en downloaden. Ook bij streamen maak je een kopie en ook al is die kopie tijdelijk, toch is dat alleen toegestaan als de bron legaal is.

Zonder toestemming downloaden of streamen is eigenlijk te vergelijken met winkeldiefstal: je neemt een boek of muziekalbum toch ook niet zomaar uit de winkel mee? En in de bioscoop betaal je toch ook voor je kaartje? Door het illegale gebruik wordt er minder gebruik gemaakt van legaal aanbod. Er wordt dus minder verkocht en daardoor lopen de rechthebbenden schade op.

Zoals zo vaak geldt: als het te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat ook zo. Als je in een abonnement van 10 à 15 euro meerdere, soms wel tientallen, betaalkanalen krijgt, die elk apart al zoveel kosten, dan weet je wel hoe laat het is. Al die sites waar je met zo’n goedkoop abonnement via een linkje toegang krijgt tot meer dan duizend kanalen, daar klopt niks van. Overigens is streamen uit onrechtmatige bron, net als downloaden, niet toegestaan, en dus strafbaar.

Omzeiling vergt handelingen van een consument, terwijl die weet dat hij daarmee naar een illegale site gaat, waar downloaden of streamen niet toegestaan is. De meeste mensen stoppen als ze erop worden gewezen dat ze inbreuk maken. Onderzoek in landen waar blokkering al breed wordt toegepast, zoals Groot-Brittannië, toont aan dat dit effectief is. Gebruik van geblokkeerde sites gaat met 73% omlaag en zelfs voor niet-geblokkeerde sites daalt het gebruik met 24%, terwijl de legale consumptie met wel 10% stijgt.

Legaal aanbod is natuurlijk een vereiste om gebruik van illegaal aanbod terug te dringen. Beschikbaarheid, bedieningsgemak en betaalbaarheid zijn de sleutels tot succes. Diensten als Spotify en Netflix bewijzen dat ook. BREIN is opgericht voor de collectieve handhaving namens rechthebbenden, zeg maar makers en producenten. Die handhaving dringt de concurrentie door ongeautoriseerde aanbieders terug. Daardoor hebben legale online platforms ook meer kans van slagen. Als er minder schade wordt geleden door illegaal gebruik, is er meer geld voor investeringen in het maken van nieuw product en de ontwikkeling van zowel nieuwe als bestaande distributiemodellen.

Ja. Wetenschappelijk onderzoek naar bijvoorbeeld de schade door ongeautoriseerd aanbod van films in Nederland, concludeert dat elke 10 illegale consumpties leiden tot 3 minder legale consumpties. Eerdere onderzoeken naar het effect van onrechtmatig downloaden van muziek kwam tot een vergelijkbaar resultaat. Hoe groot de schade is, hangt dus af van de hoeveelheid illegaal gebruik. Dat onwettige gebruik gaat wel omlaag als er legaal aanbod is, maar het verdwijnt niet vanzelf. Daarom handhaaft BREIN tegen ongeautoriseerd aanbod. Voor film is uitgerekend dat de schade door illegaal downloaden en streamen in Nederland in 2014 meer dan 78 miljoen euro per jaar bedroeg. BREIN denkt dat dit voor bijvoorbeeld muziek en boeken niet minder is.

BREIN is een initiatief van rechthebbenden, dat wil zeggen: makers en producenten. Het is een stichting die door rechthebbenden wordt betaald om illegaal aanbod en gebruik te bestrijden. De overheid heeft gezegd dat rechthebbenden zelf primair verantwoordelijk zijn voor de handhaving van hun rechten en dat het strafrecht wordt ingezet als laatste redmiddel, bijvoorbeeld bij recidive (herhaling na eerdere handhaving) of als er sprake is van georganiseerde criminaliteit. Rechthebbenden zijn er echter niet op ingericht om zelf te handhaven. Zij maken nieuw product om dat op de markt te brengen. BREIN is gespecialiseerd in de aanpak van illegaal aanbod en gebruik. Daarvoor gebruikt zij de rechtsmiddelen die de rechthebbenden toekomen om zich te beschermen tegen inbreuk en misbruik.

BREIN wordt betaald door de rechthebbenden en gebruikt de civiele rechtsmiddelen die de wet aan rechthebbenden toekent om zich te beschermen tegen inbreuk en misbruik. Civiel recht gaat over hoe burgers zich onderling dienen te gedragen. Als je inbreuk maakt op het recht van iemand anders, mag die jou vragen daarmee te stoppen. Doe je dat niet, dan kan die ander naar de rechter stappen en een verbod vragen met een dwangsom, d.w.z. een boete voor als je het verbod overtreedt. Ook kan die ander schadevergoeding vorderen en beslag leggen op bijvoorbeeld je bankrekening. Rechthebbenden hebben BREIN de opdracht gegeven om dat namens hen te doen.

Strafrecht gaat over het algemeen belang. De wet bepaalt of iets een strafbaar feit is. Dat is bijvoorbeeld zo bij het opzettelijk inbreuk maken op auteursrecht. Daar staan boetes en zelfs gevangenisstraf op. BREIN kan aangifte doen, maar het Openbaar Ministerie bepaalt of zij vervolging instelt tegen een strafbaar feit. Overigens mogen rechthebbenden, als er strafrechtelijke vervolging is ingesteld, zelf ook schadevergoeding vorderen.

Als BREIN inbreukmakers aanspreekt, worden er afspraken gemaakt, anders stapt BREIN naar de rechter. Een afspraak heeft vaak een boetebeding voor het geval de tegenpartij zich er niet aan houdt. Als een rechter een verbod oplegt, zit daar meestal ook een dwangsom bij (eveneens voor het geval dat het overtreden wordt). De afspraak kan ook een vergoeding van schade en kosten omvatten. Dat kan ook via de rechter afgedwongen worden. Als BREIN naar de rechter moet, moet zij meer kosten maken. Die kosten zullen ook op de inbreukmaker verhaald worden. Daarom is het beter om te schikken.

BREIN vertegenwoordigt en wordt betaald door de rechthebbenden. Die hebben afgesproken dat als BREIN geld int uit boetes, dwangsommen, schikkingen of schadevergoedingen, dit afgetrokken wordt van de bijdragen die de rechthebbenden betalen. Zo komt het alle aangeslotenen ten goede.