Wat mag, en wat niet?

Het auteursrecht is een soort eigendomsrecht: Intellectueel Eigendom. De maker (of auteur) van een werk is de enige die mag bepalen wat er met zijn werk gebeurt.

Auteursrecht: verveelvoudigen en openbaar maken.
Het
auteursrecht geeft de maker van een werk (bijvoorbeeld een muziekstuk,
een film of een computerspel) het recht dat werk uit te baten. Zonder
toestemming van de auteur, de maker, mag je diens werk niet
verveelvoudigen of openbaar maken. Auteursrecht is dus een verbodsrecht.
Voor het geven van toestemming (een licentie) aan exploitanten van
muziek, film en videospellen kan de maker geld (royalties) vragen. De
exploitanten verdienen op hun beurt geld door het werk tegen betaling te
verspreiden bijvoorbeeld door er dvds of downloads van te verkopen of
kaartjes voor een voorstelling. Als zij geen geld verdienen kunnen ze
ook de maker niet betalen. Overigens hebben artiesten en producenten
zelf ook een soort auteursrechtelijke bescherming dat naburig recht
wordt genoemd.

Piraterij: zonder toestemming verveelvoudigen en openbaar maken.
Piraterij is het zonder toestemming van de maker verveelvoudigen
(kopiëren, downloaden) en openbaar maken (verspreiden: verhandelen,
weggeven, ruilen, uploaden) van diens werk. Daar lijdt die maker en zijn
exploitant schade van want er valt minder voor ze te verdienen als het
werk door piraten op dvd wordt verkocht of door gebruikers van een p2p
uitwisseldienst gratis op het internet wordt weggegeven. Als je wat
maakt dan heb je wat, behalve als je het niet kunt beschermen. Vandaar
dat piraterij wordt bestreden door zowel de rechthebbenden (makers,
artiesten en exploitanten) als de overheid. In Nederland treedt
stichting BREIN namens de rechthebbenden op tegen piraterij en werkt
daarin onder meer samen met de FIOD-ECD en het Openbaar
Ministerie.

Een kopie maken of downloaden voor eigen gebruik mag (niet). De simpele
regel is dat een kopie maken of downloaden mag als het zonder
commercieel oogmerk en uitsluitend voor jezelf is. Voor interactieve
software (computerspellen) geldt: nooit een kopie maken of downloaden,
dus ook niet alleen maar voor jezelf.

De regels op een rijtje:

1. Een kopie maken van muziek of film (cd of dvd) mag als die zonder
commercieel oogmerk en uitsluitend voor jezelf bestemd is. Van een
computerspel of andere software mag je geen kopie maken, ook niet voor
eigen gebruik.

2. Het omzeilen van een beveiliging op een cd of dvd mag niet, ook
niet om een kopie voor jezelf te maken. Je mag een omzeilingsmiddel ook
niet verspreiden, bijvoorbeeld op een cd of dvd of als bestand op het
internet.

3. Een kopie weggeven, ruilen of verkopen mag niet.

4. Een internetbestand (met muziek of een film) downloaden mag. Maar
pas op met p2p uitwisseldiensten, want als je daarmee downloadt wordt je
automatisch uploader, dat is ’ter verspreiding aanbieden’ en dat mag
niet. Interactieve software downloaden mag niet.

5. Een bestand uploaden mag niet. Dus ook niet ‘sharen’ of delen via
een p2p uitwisseldienst. Je mag ook geen dvd ‘rippen’ en de inhoud als
bestand op het internet plaatsen.

6. Openbaar vertonen mag niet, behalve in huiselijke kring.

Als je opzettelijk een inbreuk op auteursrecht maakt dan is dat
strafbaar als misdrijf. Onder opzet valt ook als je beter had horen te
weten en eigenlijk bewust het risico neemt dat je inbreuk maakt. Straffen kunnen oplopen tot 4 jaar gevangenisstraf en 45.000 euro
boete.