Rechter Amsterdam: websitehouder verantwoordelijk voor wat er op zijn site gebeurt
De voorzieningenrechter in Amsterdam bepaalde gisteren dat een websitehouder in principe ten volle verantwoordelijk is voor wat er op zijn website wordt gepubliceerd. Gezien de aard van de website in kwestie moet hij er bovendien op toezien dat er geen misbruik gemaakt wordt. (Rechtbank Amsterdam, 12 maart 2009, 420336 / KG ZA 09-379)
Het ging om uitlatingen op een daarvoor ingerichte website over vermeende oplichting door een bedrijf dat modieuze laarzen verkoopt. Die uitlatingen waren onjuist en dus vroeg het bedrijf de verwijdering van de informatie, het voorkomen van nieuwe plaatsing en de afgifte van identificerende gegevens van degenen die de gewraakte uitlatingen op de website hadden geplaatst. De websitehouder wilde wel (mogelijk) identificerende gegevens afgeven van de bezoekers die de uitlatingen op de site geplaatst hadden maar ging niet verder dan dat. Hij beriep zich daarbij op de beperkte aansprakelijkheid voor Internet Service Providers (ISP’s).
De rechter oordeelde dat beperkte aansprakelijkheid voor ISPs niet van toepassing is omdat de website niet een ‘louter technisch, automatisch en passief karakter’ heeft. De websitehouder moet er gezien de aard van de site op toezien dat zijn website niet door derden wordt misbruikt en kan de daaruit voortvloeiende controlewerkzaamheden niet op de benadeelde afschuiven. De toezegging om NAW en andere identificerende gegevens van misbruikmakende bezoekers af te geven is niet voldoende.
De site maakte gebruik van zogeheten ‘moderators’ oftewel beheerders die reageren op uitingen van bezoekers. Dat die moderators vrijwilligers zijn die door derden benoemd worden, ‘ontslaat [websitehouder] niet van zijn verantwoordelijkheid voor de uitlatingen van die, in zijn opdracht door derden benoemde moderators’, zegt de rechter. ‘[Websitehouder] heeft door middel van de moderators de zeggenschap over de inhoud van de website en kan bepalen wat daarop wel of niet wordt gepubliceerd. Van een louter technisch, automatisch en passief karakter van de door [websitehouder] aangeboden dienst is geen sprake. [] Dit heeft tot gevolg dat [websitehouder] net als iedere andere websitehouder in principe ten volle verantwoordelijk is voor wat er op zijn website wordt gepubliceerd’, aldus de rechter.
Deze uitspraak is ook van belang voor websites die zich met entertainment content bezig houden, zegt BREIN directeur Tim Kuik. Websites zoals Piratebay of Mininova maken structureel gebruik van illegale content zoals films, tv series, muziek en games. Zij kunnen zich niet achter hun gebruikers verschuilen of enkel aanbieden onrechtmatige links na melding te verwijderen, iets dat Piratebay niet eens doet, maar zij moeten preventief toezicht houden.
Internet Service Providers hebben een beperkte aansprakelijkheid op grond van artikel 14 van EU richtlijn 2001/31 EG en artikel 6:196c BW. Die beperking is echter alleen van toepassing als de aangeboden dienst een ‘louter technisch, automatisch en passief karakter’ heeft. Deze beperkte aansprakelijkheid is namelijk bedoeld voor access en hosting providers, d.w.z. ISP’s die gebruikers (abonnees) toegang (access) geven tot het Internet en ISP’s die websites onderdak verschaffen (hosten). Websites die diensten aanbieden willen ook graag onder die beperkte aansprakelijkheid vallen maar daar is eigenlijk geen reden toe. Het is maatschappelijk gezien zelfs onwenselijk omdat het tot gevolg zou hebben dat er in praktijk niemand verantwoordelijk zou kunnen worden gehouden voor onrechtmatig handelen op het internet. Gebruikers van websites zijn meestal zodanig geanonimiseerd (in geval van p2p diensten vaak door de sites zelf) dat zij niet herleidbaar zijn. Websites zijn de ‘handelsplaatsen’ van het internet en behoren daarom verantwoordelijkheid te dragen voor wat er op hun site gebeurt. Als de aard van de website meebrengt dat misbruik een reële mogelijkheid is dan is toezicht door de websitehouder op zijn plaats en kan dit niet op de benadeelde worden afgeschoven.